Hội nghị triển khai công tác quản lý bảo vệ rừng và phòng cháy chữa cháy rừng năm 2013

Thực trạng đáng lo

Theo báo cáo của Chi cục Kiểm lâm (KL) tỉnh, trong năm 2013, tình hình khai thác, mua bán, vận chuyển lâm sản, động vật rừng, lấn chiếm đất lâm nghiệp trái phép và cháy rừng trên địa bàn tỉnh diễn biến khá phức tạp.

Tại các huyện Vĩnh Thạnh, An Lão, Hoài Ân, Vân Canh, Tây Sơn…, lâm tặc đến các bản làng lôi kéo, cấu kết với người dân địa phương để khai thác, mua bán, vận chuyển gỗ trái phép. Chúng hoạt động với nhiều thủ đoạn tinh vi, táo tợn. Đã có không ít đối tượng ngăn cản, chống đối lực lượng KL đang làm nhiệm vụ.

Lực lượng kiểm lâm kiểm tra rừng đầu nguồn ở xã Hoài Sơn (Hoài Nhơn). Ảnh: VĂN LƯU

Ngoài ra, tình trạng lấn chiếm, tranh chấp trái phép đất lâm nghiệp, đất rừng phòng hộ để trồng rừng kinh tế cũng đã diễn ra ở nhiều địa phương trong tỉnh. Theo số liệu thống kê của ngành Nông nghiệp tỉnh, năm 2013, Hạt KL, Đội KL cơ động và PCCCR các địa phương đã lập biên bản, xử lý hành chính 548 vụ vi phạm Luật Bảo vệ và phát triển rừng (BV-PTR), tịch thu trên 1.000 m³ gỗ các loại, 240 kg động vật hoang dã và 118 phương tiện, máy móc của các đối tượng khai thác, vận chuyển lâm sản và động vật rừng trái phép. Toàn tỉnh cũng đã xảy ra 7 vụ cháy rừng trồng, gây thiệt hại gần 6,88 ha rừng.

Theo ngành Nông nghiệp tỉnh, sở dĩ số vụ vi phạm Luật BV-PTR tại các địa phương còn nhiều là do thời gian gần đây lợi nhuận của một số loại lâm sản quý rất cao, nên thu hút nhiều người vào rừng khai thác. Bên cạnh đó, nhu cầu sử dụng đất lâm nghiệp để trồng rừng nguyên liệu giấy, trồng cây lấy gỗ của người dân hiện nay rất lớn và đang bộc phát tạo thành phong trào ở nhiều địa phương. Trong khi đó, việc quản lý đất lâm nghiệp của một số chính quyền địa phương ở cơ sở còn hạn chế; việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất lâm nghiệp, phương án giao đất của ngành chức năng chưa đáp ứng với tình hình thực tế. Việc xử lý của chính quyền cấp xã đối với việc lấn chiếm đất lâm nghiệp trái phép còn thiếu kiên quyết; lực lượng KL quá mỏng lại thực hiện nhiều nhiệm vụ; đồng thời kinh phí cho việc truy quét lâm tặc còn hạn hẹp không đủ để thực hiện thường xuyên, liên tục… Chính vì vậy, gần đây ở nhiều địa phương trong tỉnh đã liên tiếp xảy ra các vụ phá rừng, lấn chiếm đất lâm nghiệp trái phép.

Tăng cường QLBV-PCCCR

Theo ông Nguyễn Hiếu Hòa - Phó Giám đốc Sở NN-PTNT, kiêm Chi cục trưởng Chi cục KL: Để công tác QLBV-PCCCR đạt hiệu quả, bên cạnh sự nỗ lực của ngành KL, cần phải có sự tham gia của cả cộng đồng. Thực tế cho thấy, ở những nơi nào chính quyền địa phương chỉ đạo quyết liệt công tác QLBVR và có sự tham gia tích cực của ngành chức năng, hội đoàn thể và người dân ở địa phương thì ở địa bàn đó ít có tình trạng khai thác, vận chuyển lâm sản, động vật rừng trái phép, và ít xảy ra cháy rừng. Vì vậy, chính quyền các địa phương cần chỉ đạo ngành chức năng, hội-đoàn thể và người dân tích cực tham gia công tác QLBVR, từng bước xã hội hóa công tác QLBVR.

Lãnh đạo các huyện Hoài Ân, Vân Canh, An Lão... cho rằng, công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân về Luật BV-PTR là rất quan trọng, nhưng thời gian qua chưa được thực hiện đến nơi đến chốn; cần phải tăng cường tuyên truyền Luật BV-PTR sâu rộng trong nhân dân. Việc tuyên truyền, giáo dục phải có trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với từng đối tượng và phải duy trì thường xuyên mới có hiệu quả. Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh công tác kiểm tra, truy quét, xử lý nghiêm các đối tượng có hành vi vi phạm Luật BV-PTR, đặc biệt là các đối tượng chống đối người thi hành công vụ. Lãnh đạo các địa phương cũng đã đề nghị tỉnh cân đối bố trí bổ sung ngân sách cho các hoạt động BVPTR. 

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thị Thu Hà yêu cầu các ngành: Nông nghiệp, Công an, Quân đội… phải nhanh chóng thực hiện ngay chương trình phối hợp liên ngành về công tác QLBV-PCCCR. Sở NN-PTNT và chính quyền các địa phương cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến các văn bản pháp luật của Nhà nước trên lĩnh vực QLBV-PTR, đồng thời triển khai kế hoạch PCCCR theo Quyết định số 564/QĐ-UBND ngày 7.3.2014 của UBND tỉnh. Các hội, đoàn thể trong tỉnh cũng phải “xắn tay áo” cùng ngành chức năng và chính quyền địa phương thực hiện công tác QLBV-PCCCR, không để hội viên mình vi phạm Luật BV-PTR. Đẩy mạnh công tác giao khoán rừng cho dân quản lý, bảo vệ; nhân rộng mô hình quản lý rừng cộng đồng và hướng dẫn người dân áp dụng các biện pháp phát triển lâm sản phụ dưới tán rừng, nhằm tăng thu nhập cho dân.

Đối với công tác trồng rừng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Thị Thu Hà lưu ý ngành chức năng phải tăng cường quản lý hoạt động sản xuất giống cây lâm nghiệp trên địa bàn tỉnh; chuyển giao cho người dân các loại giống cây lâm nghiệp có chất lượng cao, và hướng dẫn quy trình trồng, chăm sóc cây lâm nghiệp, nhằm tăng hiệu quả kinh tế từ trồng rừng. Ban quản lý Dự án BV-PTR, Dự án phát triển ngành lâm nghiệp (WB3), Dự án khôi phục rừng và quản lý rừng bền vững (KfW6), Dự án phục hồi và quản lý bền vững rừng phòng hộ (JICA2) phải sử dụng triệt để các nguồn vốn hỗ trợ, phục vụ tốt công tác QLBV-PTR. Các địa phương cũng cần chủ động bố trí vốn cho hoạt động QLBV-PCCCR năm 2014.