UBND tỉnh tổ chức Hội nghị Sơ kết 02 năm thực hiện Quyết định 48/2010/QĐ-TTg và Chỉ thị 689/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ

Thực hiện Quyết định số 48/2010/QĐ-TTg ngày 13/7/2010 Thủ tướng Chính phủ về ban hành Một số chính sách khuyến khích, hỗ trợ khai thác, nuôi trồng hải sản và dịch vụ khai thác hải sản trên các vùng biển xa; được sự quan tâm chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở Nông nghiệp và PTNT đã tích cực, chủ động phối hợp với các Sở, ngành liên quan cùng UBND các huyện, thành phố ven biển triển khai thực hiện, đến nay đã đạt được những kết quả đáng kể, kịp thời đưa các chính sách khuyến khích hỗ trợ của Chính phủ đến với ngư dân, thúc đẩy sản xuất khai thác hải sản phát triển, đời sống ngư dân dần được cải thiện, góp phần đảm bảo an ninh chủ quyền trên biển. Trong 02 năm 2011-2012, UBND tỉnh đã phê duyệt hỗ trợ 24 đợt gồm 7.084 hồ sơ, 01 Trạm bờ với tổng kinh phí 271.834,170 triệu đồng. Năm 2012, kinh phí hỗ trợ cao hơn năm 2011 là 100 tỷ đồng.

Thực hiện Quyết định số 48/2010/QĐ-TTg ngày 13/7/2010 Thủ tướng Chính phủ về ban hành Một số chính sách khuyến khích, hỗ trợ khai thác, nuôi trồng hải sản và dịch vụ khai thác hải sản trên các vùng biển xa; được sự quan tâm chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở Nông nghiệp và PTNT đã tích cực, chủ động phối hợp với các Sở, ngành liên quan cùng UBND các huyện, thành phố ven biển triển khai thực hiện, đến nay đã đạt được những kết quả đáng kể, kịp thời đưa các chính sách khuyến khích hỗ trợ của Chính phủ đến với ngư dân, thúc đẩy sản xuất khai thác hải sản phát triển, đời sống ngư dân dần được cải thiện, góp phần đảm bảo an ninh chủ quyền trên biển. Trong 02 năm 2011-2012, UBND tỉnh đã phê duyệt hỗ trợ 24 đợt gồm 7.084 hồ sơ, 01 Trạm bờ với tổng kinh phí 271.834,170 triệu đồng. Năm 2012, kinh phí hỗ trợ cao hơn năm 2011 là 100 tỷ đồng.

Thông qua chính sách khuyến khích hỗ trợ ngư dân Bình Định (đặc biệt là ngư dân huyện Hoài Nhơn) đã mạnh dạn đóng mới, cải hoán, thay máy nâng công suất để tham gia khai thác vùng biển xa. Năm 2012 số tàu đóng mới có công suất trên 90 CV tăng gấp 2 lần, sản lượng khai thác hải sản xa bờ tăng (đạt 164.479 tấn, bằng 108,2% so với kế hoạch), đặc biệt sản lượng cá ngừ đại dương đạt 9.536 tấn, tăng 120%. Mặt khác việc thực hiện chính sách đã góp phần đảm bảo an ninh quốc phòng, bảo vệ chủ quyền biển đảo, tăng thu nhập cho ngư dân.

Việc triển khai thực hiện Quyết định 48/2010/QĐ-TTg cũng góp phần tăng cường năng lực về thông tin liên lạc (trang bị máy HF) giúp cho công tác quản lý tàu cá, quản lý họat động khai thác của cơ quan chức năng và chính quyền địa phương chặt chẽ hơn, góp phần hỗ trợ tích cực trong việc cứu hộ, cứu nạn. Góp phần thực hiện Chỉ thị số 689/2010/CT-TTg hiệu quả hơn, số lượng tàu cá và ngư dân Bình Định bị nước ngoài bắt giảm (2011: 19 tàu, 2012: 05 tàu).

Việc phối hợp thực hiện giữa các ngành, các cấp đã đi vào nề nếp. Những  vướng mắc, khiếu nại của ngư dân được giải quyết kịp thời ngay tại cơ sở, không để xảy ra tiêu cực trong quá trình triển khai thực hiện.

Tổ thẩm định của tỉnh hoạt động tốt và chất lượng cao, mặc dù năm 2012 số lượng hồ sơ đề nghị hỗ trợ cao (gấp 3,5 lần so với năm 2011) nhưng việc thẩm định vẫn đảm bảo kịp thời và chính xác.  

Tuy nhiên, việc thực hiện Quyết định 48 vẫn còn một số hạn chế như:

- Công tác thẩm định hồ sơ của ngư dân đã có nhiều cố gắng nhưng đôi lúc còn bị động, lúng túng, đặc biệt là đối với các hồ sơ xác nhận tại các đảo và nhà giàn.                       

- Chính quyền địa phương đã có nhiều cố gắng trong việc phối hợp tuyên truyền phổ biến, hướng dẫn ngư dân đăng ký tham gia chính sách hỗ trợ theo Quyết định 48/2010/QĐ-TTg. Tuy nhiên việc niêm yết công khai hồ sơ đề nghị hỗ trợ của ngư dân tại UBND các xã, phường và thông báo công khai chưa được quan tâm đúng mức, đôi lúc còn mang tính hình thức.    

- Việc xác nhận xuất, nhập bến của Bộ đội Biên phòng (nhất là Đồn, Trạm biên phòng ngoài tỉnh) và xác nhận tại các đảo, nhà giàn của Hải quân chưa đồng bộ và thống nhất, còn có nhiều bất cập. Thời gian xác minh chữ ký, con dấu trong Giấy xác nhận khai thác hải sản vùng biển xa của lực lượng Hải quân còn chậm đã ảnh hưởng đến tiến độ vàgây khó khăn cho công tác thẩm định hồ sơ đề nghị hỗ trợ của ngư dân.

- Việc hướng dẫn vướng mắc trong quá trình thực hiện của cơ quan cấp trên (Tổng cục Thủy sản, Cục Khai thác và BVNLTS) còn chậm, trong khi đó việc trả lời thắc mắc của ngư dân phải tiến hành hàng ngày.

- Về tần số hoạt động của Trạm bờ: các tần số do Cục Tần số vô tuyến điện cấp phép sử dụng thường xuyên bị can nhiễu, vì vậy Đài tàu ngư dân gửi vị trí hoạt động trên biển về Trạm bờ gặp rất nhiều khó khăn, có thời điểm không thực hiện được.

Cùng với thực hiện Quyết định 48/2010/QĐ-TTg, Bình Định đã triển khai Chỉ thị 689/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủvề một số biện pháp nhằm ngăn chặn, giảm thiểu tình trạng tàu cá và ngư dân Việt Nam bị nước ngoài bắt giữ, đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên khu vực biên giới biển, với những nội dung chính như: Ban hành các văn bản chỉ đạo và thực hiện công tác tuyên truyền, phổ biến quán triệt cho ngư dân; thành lập Tổ đội khai thác hải sản trên biển; thành lập và triển khai các hoạt động của Tổ công tác 689 tỉnh; xây dựng mô hình thí điểm tuyên truyền tại huyện Hoài Nhơn; thành lập các tổ chức thực hiện tại địa phương.

Đã tổ chức 05 lớp tập huấn cho ngư dân về mô hình khai thác hải sản trên biển theo tổ, đội đoàn kết, nhằm hỗ trợ nhau trong hoạt động khai thác hải sản, nâng cao hiệu quả sản xuất, bảo vệ tính mạng và tài sản của ngư dân trên biển.

 Vận động ngư dân thành lập được 243 Tổ đoàn kết sản xuất trên biển với 817 tàu cá tham gia, trong đó: huyện Hoài Nhơn thành lập được 91 tổ với 575 tàu tham gia, huyện Phù Mỹ thành lập được 23 tổ với 134 tàu tham gia, thành phố Quy Nhơn thành lập 34 tổ với 108 tàu tham gia, tập trung chủ yếu là 5 nghề: câu cá ngừ đại dương, vây rút chì, rê thu ngừ, lưới kéo và câu mực bước đầu đã phát huy được hiệu quả trong công tác phối hợp tìm kiếm cứu nạn, cung cấp thông tin ngư trường và kịp thời hỗ trợ rủi ro về thiên tai, sự xâm nhập của tàu lạ trên biển.

Tổ công tác 689 của tỉnh thường xuyên phối hợp và nắm bắt thông tin về tình hình tàu cá bị nước ngoài bắt giữ với Cục Khai thác và BVNL TS, Sở Ngoại vụ, Phòng Kinh tế/NN PTNT các huyện, thành phố và UBND các xã ven biển để phân tích và xử lý thông tin chính xác trước khi trình UBND tỉnh chỉ đạo và xử lý các vụ việc tàu cá và ngư dân Bình Định bị nước ngoài bắt giữ, đồng thời thường xuyên liên lạc, làm việc với Tổ Công tác 689 Trung ương để nắm bắt kịp thời các tàu cá và ngư dân Bình Định bị nước ngoài bắt giữ, nhận định tình hình hoạt động của tàu cá trên các vùng biển và đề xuất các hoạt động hỗ trợ của trung ương đối với tỉnh nhằm giảm thiểu tàu cá và ngư dân bị nước ngoài bắt giữ trong thời gian tới.

Các hoạt động của Tổ Công tác 689 của tỉnh là cầu nối giữa các ban ngành địa phương trong tỉnh trong công tác nghiệp vụ, để kịp thời ngăn chặn, giảm thiểu tàu cá bị nước ngoài bắt giữ, đồng thời hỗ trợ, động viên bà con ngư dân yên tâm bám biển, giữ vững chủ quyền an ninh trên biển của Tổ quốc.

Việc triển khai xây dựng 02 mô hình thí điểm được triển khai bắt đầu vào tháng 7 đến tháng 12 /2012, tuy mới chỉ thực hiện trong 05 tháng nhưng kết quả ban đầu cho thấy:

- Các ban ngành, đoàn thể của xã nhận thức rõ hơn về trách nhiệm của chính quyền cấp cơ sở trong việc giảm thiểu tàu cá và ngư dân của địa phương bị nước ngoài bắt giữ, ra sức vận động tuyên truyền và lồng ghép các nội dung của Chỉ thị 689 vào từng buổi nói chuyện, tọa đàm, họp dân vào các cuộc học triển khai nhiệm vụ công tác từng tháng, quý của địa phương.

- Thuyền trưởng, chủ tàu và gia đình ngư dân ngày càng nhận thức rõ hơn về chủ quyền vùng biển Việt Nam. Ý thức của ngư dân về việc giữ gìn biển đảo ngày càng nâng cao thể hiện ở số lượng tàu cá chuyển đổi nghề phù hợp với ngư trường và đăng ký hoạt động ở vùng biển Trường Sa và Hoàng Sa chiếm tỉ lệ trên 90% số tàu đăng ký.

-  Số lượng tàu cá và thuyền viên bị nước ngoài bắt giữ của 02 xã thí điểm Hoài Thanh, Hoài Hương đã giảm rất nhiều so với các năm. So với năm 2011 xã Hoài Thanh giảm 87,5% (2011: 08 tàu, 2012: 01 tàu), xã Hoài Hương giảm 50% (năm 2011: 08 tàu, năm 2012: 04 tàu);

- UBND xã và Tổ công tác thường xuyên theo dõi, báo cáo tình hình và nắm bắt cụ thể hơn về các trường hợp tàu thuyền của địa phương mình hoạt động trên các vùng biển xa.

Sở Nông nghiệp và PTNT đã hoàn thiện việc xây dựng Kế hoạch phát triển Tổ đội đoàn kết sản xuất trên biển tại Bình Định nhằm giúp hỗ trợ cho ngư dân sản xuất, phòng chống thiên tai trên biển và giữ gìn an ninh biên giới biển; Tham mưu và xây dựng đề án thành lập Quỹ hỗ trợ ngư dân Bình Định đã được UBND tỉnh đồng ý về chủ trương, đang xúc tiến việc triển khai thành lập Quỹ và dự kiến đưa vào hoạt động Quý II/2013.

Trong năm 2013, tỉnh Bình Định sẽ tiếp tục triển khai các giải pháp chủ yếu để thực hiện Quyết định 48 và Chỉ thị 689 như sau:

- Các huyện, thành phố ven biển tổ chức sơ kết, đánh giá rút kinh nghiệm về tổ chức triển khai, thực hiện Quyết định 48/2010/QĐ-TTg trong thời gian qua, tập trung xem xét các mặt còn hạn chế để có biện pháp tăng cường công tác quản lý tàu cá, quản lý hoạt động khai thác tại địa phương. Tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn các tổ chức, cá nhân và hộ gia đình về các chính sách khuyến khích hỗ trợ khai thác ở các vùng biển xa theo Quyết định 48/2010/QĐ-TTg.

-Tiếp tục vận động chủ tàu cá trang bị Đài tàu để phục vụ việc xác nhận vị trí tàu cá hỗ trợ theo Quyết định 48/2010/QĐ-TTg. Trong đó có hỗ trợ ngư dân máy thông tin liên lạc sóng HF tầm xa, có tích hợp thiết bị định vị vệ tinh (GPS), giúp ngư dân xác định chính xác vị trí khai thác. Đồng thời tăng cường công tác liên lạc, nắm bắt tình hình hoạt động tàu thuyền để phục vụ cho việc phòng tránh bão, áp thấp nhiệt đới và các rủi ro khác trên biển.

-Tăng cường công tác kiểm tra xác nhận xuất bến, nhập bến tại các Đồn, Trạm biên phòng; công tác công khai danh sách đề nghị hỗ trợ nhằm hỗ trợ đúng đối tượng, ngăn ngừa tình trạng gian dối, lợi dụng chính sách của nhà nước.

-Hướng dẫn ngư dân tổ chức họat động sản xuất trên các vùng biển xa theo mô hình tổ đội đoàn kết sản xuất trên biển để tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu quả họat động sản xuất và hạn chế rủi ro gặp phải khi hoạt động trên các vùng biển này.             -Tăng cường việc thu hút tàu cá Bình Định lâu nay di chuyển ngư trường khai thác ven bờ ở các tỉnh khác về lại điạ phưong, chuyển đổi nghề, ngư trường phù hợp để được hưởng lợi từ Quyết định 48/2010/QĐ-TTg.

- Tăng cường hoạt động của Ban chỉ đạo, Tổ công tác thực hiện Quyết định 48/QĐ-TTg của tỉnh, Tổ thẩm định hồ sơ của ngư dân và Ban chỉ đạo, Tổ công tác của các huyện, thành phố ven biển; xây dựng kế hoạch hoạt động định kỳ để kịp thời giải quyết các trường hợp vướng mắc, phát sinh trong quá trình triển khai thực hiện.

- Phối hợp UBND xã (phường) ven biển, các Đồn Biên phòng, tăng cường công tác tuyên truyền vận động ngư dân không vi phạm vùng biển các nước. Yêu cầu những ngư dân đã từng bị nước ngoài giam giữ tham dự các buổi tuyên truyền tại địa phương và có biện pháp giáo dục, kiểm điểm trước dân đối với chủ tàu, thuyền trưởng và ngư dân cố tình vi phạm lãnh hải nước ngoài (kể cả trường hợp thả trên biển, trốn về hoặc bị bắt giữ).

- Phối hợp với các Hội đoàn thể, chính quyền các cấp thường xuyên tuyên truyền, giáo dục ngư dân thực hiện các quy định về hoạt động khai thác trên biển. Đặc biệt là vai trò của Hội Phụ nữ xã, huyện ven biển trong việc vận động các gia đình có mẹ, vợ của chủ tàu, của thuyền viên đấu tranh quyết liệt với các hành vi cố tình vi phạm lãnh hải nước ngoài để khai thác thủy sản.

- Xây dựng và trình UBND tỉnh ban hành Quy chế phối hợp xử lý các trường hợp có tàu cá Bình Định bị nước ngoài bắt giữ.

Kết luận tại Hội nghị, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Thị Thu Hà đã lưu ý một số nội dung chính như sau:

-Sở Nông nghiệp và PTNT phối hợp với các địa phương ven biển, các cơ quan liên quan tăng cường công tác tuyên truyền để ngư dân thực hiện tốt Quyết định 48 và Chỉ thị 689, giúp người dân bám biển sản xuất đạt hiệu quả, hưởng được chính sách hỗ trợ của nhà nước và không vi phạm lãnh hải các nước trong khu vực;

-Sở Nông nghiệp và PTNT chỉ đạo Chi cục Khai thác và Bảo vệ NLTS có kế hoạch vận hành Trạm bờ đảm bảo thông tin liên lạc với các tàu của ngư dân; đối với các tàu đã được trang bị máy HF, cần tuyên truyền nâng cao nhận thức của ngư dân, duy trì liên lạc thường xuyên, để có biện pháp xử lý kịp thời trong mọi tình huống.

-Sở Nông nghiệp và PTNT chủ trì, chỉ đạo các đơn vị chức năng xây dựng Đề án tổ chức sản xuất trên biển, chú ý đến chính sách cụ thể để ngư dân được hưởng hỗ trợ của Nhà nước theo Quyết định 48.

-UBND các huyện, thành phố ven biển chỉ đạo chính quyền cơ sở phối hợp với các hội, đoàn thể tuyên truyền cho hội viên của mình, nhất là đối với gia đình ngư dân cần tham gia bảo hiểm đối với tàu cá.

-Các Ngân hàng Thương mại trên địa bàn tỉnh tạo điều kiện cho Quỹ hỗ trợ ngư dân Bình Định hoạt động và cho ngư dân vay vốn bám biển./.