Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT trả lời chất vấn của Đại biểu HĐND tỉnh kỳ họp thứ 6, HĐND tỉnh khóa XI

Trả lời: Tình hình sử dụng thuốc trừ cỏ:

- Hiện nay việc chuyển  từ 3 vụ sang 2 vụ  lúa/năm, nên có khoảng thời gian gieo trồng  giữa 2 vụ sản xuất (1-2 tháng), vì vậy hiện tượng cỏ mọc nhiều ở các bờ mương và cả trong ruộng.

- Việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, diện tích cây trồng cạn ngày càng tăng, nhất là Mía, Mì, Ngô, lạc, ớt…

Do đó nhu cầu sử dụng thuốc trừ cỏ không chọn lọc của nông dân ngày càng gia tăng (để giảm chi phí công làm cỏ trên đơn vị DT)

- Các loại thuốc trừ cỏ mà nông dân đang sử dụng hiện nay là thuốc trừ cỏ không chọn lọc (thuộc nhóm  có hoạt chất Paraquat và hoạt chất Gramoxome), những loại thuốc này có trong danh mục được phép sử dụng trong nông nghiệp ở Việt Nam. Các loại thuốc trừ cỏ này không phải là thuốc khai hoang( thực chất thuốc khai hoang là thuốc 2,4,5T là thuốc cấm sử dụng tại Việt Nam)

- Tác dụng các thuốc diệt cỏ này là gây hiện tượng cháy khô màu xanh của cỏ nên nông dân quen gọi là thuốc khai hoang. 

Tình hình sử dụng thuốc trừ sâu, bệnh: Trong thời gian qua tình hình thời tiết diễn biến phức tạp, cây trồng đa dạng…nên diễn biến sâu bệnh hại ngày gia tăng cả về mức độ và phạm vi. Nên việc sử dụng thuốc BVTV để phòng trừ sâu bệnh hại của nông dân là cần thiết tuy nhiên việc sử dụng thuốc phải đúng theo khuyến cáo của ngành chức năng.

Mức độ ảnh hưởng  của các loại thuốc BVTV đến sức khỏe con người:  Dù ít hay nhiều thuốc BVTV đều có ảnh hưởng đến sức khỏe con người tùy theo độ độc  và nồng độ sử dụng của từng loại thuốc

Đề xuất các giải pháp

- Ngành Nông nghiệp và PTNT khuyến cáo cho nông dân không nên lạm dụng thuốc BVTV (thuốc trừ cỏ, trừ sâu, trừ bệnh và kích thích sinh trưởng) cho tất cả các loại cây trồng

- Nông dân sử dụng thuốc BVTV theo nguyên tắc 4 đúng mà ngành chức năng hướng dẫn trên các phương tiện thông tin đại chúng và thực tế trên đồng ruộng.

- Khuyến cáo nông dân hạn chế sử dụng thuốc BVTV có nguồn gốc hóa học , thay thế vào đó khuyến cáo sử dụng thuốc BVTV có nguồn gốc sinh học để phòng trừ sâu bệnh trên tất cả các loại cây trồng ở Bình Định.

- Ngành chức năng BVTV có trách nhiệm tuyên truyền cho nông dân phòng trừ sâu bệnh có hiệu quả, hạn chế thấp nhất tác động ảnh hưởng đến môi trường.

- Ngành chức năng BVTV tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc buôn bán  và sử dụng thuốc BVTV trên địa bàn tỉnh.

Hỏi:Theo dự báo về tình hình hạn hán xảy ra trong 6 tháng đầu năm, một số địa phương thực hiện chuyển đổi cây trồng từ lúa nước sang cây trồng cạn nhưng thời tiết diễn biến thất thường nên gây ra mất mùa. Đề nghị UBND tỉnh có chủ trương hỗ trợ và cứu đói cho 02 xã Vĩnh Hòa, Vĩnh Thuận (huyện Vĩnh Thạnh).

Trả lời:Thực hiện theo quyết định số 142/2009/QĐ-TTg và Quyết định số 49/2012/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ: Sửa đổi, bổ sung Điều 3 của Quyết định số 142/2009/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về cơ chế, chính sách hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi, thủy sản để khôi phục sản xuất vùng bị thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh.

Tại điều 3 mức hỗ trợ tại mục a, c, đ, e, như sau:

1. Hỗ trợ đối với cây trồng bị thiệt hại từ 30% trở lên:

a) Diện tích gieo cấy lúa thuần bị thiệt hại hơn 70%, hỗ trợ 2.000.000 đồng/ha; thiệt hại từ 30 - 70%, hỗ trợ 1.000.000 đồng/ha;

c) Diện tích lúa lai bị thiệt hại hơn 70%, hỗ trợ 3.000.000 đồng/ha; thiệt hại từ 30 - 70%, hỗ trợ 1.500.000 đồng/ha;

đ) Diện tích ngô và rau màu các loại thiệt hại hơn 70%, hỗ trợ 2.000.000 đồng/ha; thiệt hại từ 30 - 70%, hỗ trợ 1.000.000 đồng/ha;

e) Diện tích cây công nghiệp và cây ăn quả lâu năm bị thiệt hại hơn 70%, hỗ trợ 4.000.000 đồng/ha; thiệt hại từ 30 - 70%, hỗ trợ 2.000.000 đồng/ha.

- UBND tỉnh đã có chính sáchhỗ trợ tại Quyết địnhsố 519/QĐ-UBND, ngày 01/3/2013 về việc qui định mức hỗ trợ để ứng phó với hạn hạn trong sản xuất ông nghiệp và dân sinh năm 2013. Cụ thể: Hỗ trợ kinh phí đào giếng, xăng dầu bơm tát...Hỗ trợ giá giống cây trồng cạn cho hộ đồng bào dân tộc, hộ nghèo 100% giá giống để nông dân sản xuất. Các đối tượng còn lại hỗ trợ 50% giá giống. Tỉnh cũng đã chỉ đạo Sở Lao động- Thương binh và xã hội, UBND các huyện, Thị xã, TP theo dõi chặt chẽ tình hình thiếu đói có thể xảy ra, nhất là những vùng thiếu nước không sản xuất được để có chính sách hỗ trợ.

- Sở nông nghiệp đã kiểm tra, thống kê diện tích bị hạn, báo cáo UBND tỉnh và UBND tỉnh đã có văn bản báo cáo Bộ Tìa chính để xin hỗ trợ.

 Khi có kinh phí hỗ trợ của TW, Sở nông nghiệp và PTNT sẽ trình UBND tỉnh phân bổ cho các địa phương bị thiệt hại do thời tiết gây ra mất mùa, thiếu đói trong đó có địa phương Vĩnh Hòa và Vĩnh Thuận- huyện Vĩnh Thạnh.

Hỏi:Đề nghị UBND tỉnh nên chỉ đạo tổ chức Hội nghị đánh giá những kết quả đạt được trong việc thực hiện cánh đồng mẫu lớn tại một số địa phương góp phần thực hiện hiệu quả chủ trương trên.

Trả lời: Trong vụ đông xuân 2012 – 2013 đã xây dựng được 53 cánh đồng mẫu lớn sản xuất lúa với diện tích 2.185,3 ha, với 13.994 hộ tham gia. Tất cả các cánh đồng mẫu lớn sản xuất lúa đã đạt được tiêu chí quan trọng là giảm chi phí đầu vào, nâng cao năng suất, từ đó tăng lợi nhuận từ sản xuất lúa cho người nông dân. Năng suất lúa trong các cánh đồng mẫu đạt trung bình 72,3 tạ/ha, cao hơn ngoài mô hình 7,0 tạ/ha (năng suất trung bình 65,3 tạ/ha). Năng suất trung bình cao nhất là các cánh đồng mẫu huyện Tuy Phước (79,5 tạ/ha), cao hơn so với ngoài mô hình 7,8 tạ/ha. Đây là thành công vượt bậc do năng suất bình quân của huyện Tuy Phước rất cao. Lợi nhuận đạt được trung bình 18,587 triệu đồng/ha, tăng hơn 7,074 triệu đồng/ha so với ngoài mô hình trung bình là 11,523 triệu đồng/ha. Các giống lúa mới, các tiến bộ KHKT thâm canh hiệu quả đã được ứng dụng thành công trên diện rộng ở các cánh đồng mẫu lớn

Cánh đồng mẫu lớn có sự tham gia của các cấp chính quyền, ngành nông nghiệp, người dân và các doanh nghiệp. Các doanh nghiệp đã tham gia chương trình cánh đồng mẫu lớn ở nhiều địa phương với nhiều hình thức như: hỗ trợ kinh phí, tham gia tập huấn kỹ thuật, phối hợp theo dõi, hướng dẫn nông dân trong suốt vụ sản xuất, hỗ trợ nông dân tham gia mô hình…Sự tham gia của các doanh nghiệp đã hỗ trợ thêm nguồn lực cho các địa phương trong quá trình thực hiện, góp phần nâng cao hiệu quả của các mô hình cánh đồng mẫu lớn. Nhưng vai trò chính trong xây dựng cánh đồng mẫu lớn là nhân dân và chính quyền các cấp bởi vì đem lại lợi ích thiết thực cho nông dân, góp phần tích tụ ruộng đất, hình thành các vùng sản xuất hàng hóa.

Kết thục vụ đông xuân Sở nông nghiệp đã phối hợp với các huyện, thị xã, thành phố tổ chức đánh giá rút kinh nghiệm chỉ đạo và hiệu quả về cánh đống mẫu lớn (11 Hội nghị). Tỉnh đã tổ chức 01 Hội nghị về đánh giá toàn tỉnh về cánh đồng mẫu lớn, tiếp tục triển khai trong vụ hè thu năm 2013 để nhìn nhận những ưu điểm, tồn tại, vướng mắc, bài học kinh nghiệm để từ đó đề xuất UBND tỉnh các giải pháp, chính sách để duy trì, phát triển chương trình cánh đồng mẫu lớn những năm đến đạt hiệu quả, mang lại lợi ích thiết thực cho nông dân./.